Bebeğin dünyaya gelmesinden itibaren anneler babalar çocuklarının üstün yetenekli/zekalı olup olmadığını merak eder. Üstün zekalı olduğu düşünülen çocuklar “Çocuğum üstün zekalı mı” diye düşünen anne/babalar tarafından birçok zeka testine tabi tutulurlar.
Çocuğunuzun üstün yetenekli olup olmadığını, davranışlarını inceleyerek anlamanız çok da mümkün değildir. Çocuğun davranışları, bu konuda size yalnızca bir tahmin oluşturmada yardımcı olabilir. Çocuğunuzun normalin üstünde bir zekaya sahip olduğunu şu belirtilerden yararlanarak anlayabilirsiniz:
Erken Gelişim Gösterirler: Üstün zekalı çocuklar; yaşıtlarına oranla daha erken emekleyecek, konuşacak ve yürüyeceklerdir.
Hafızaları Kuvvetlidir: Normalin üstünde zekâya sahip olan çocuklar, zamanları ve yerleri hatırlamakta iyidirler. Kaybolan eşyaları, daha önce gidilen yerleri ve geçmiş zamanları kolaylıkla hatırlayabilirler.
Sanata/Matematiğe İlgili Olurlar: Bu çocukların, erken yaşlarda matematik hesaplamaları yaptığı ya da iyi bir çizim yeteneğine sahip olduğu görülür.
Yalnız Kalmayı Tercih Ederler: Diğer çocuklarla birlikte oyun oynamaktan ve zaman geçirmekten pek hoşlanmayan üstün yetenekli çocukların, yalnız başlarına oyun oynarken daha fazla keyif aldığını görebilirsiniz.
Dil Yetenekleri Gelişmiştir: Yaşından büyük kişilerle rahatlıkla iletişim kurabilir, yaşıtlarına oranla daha uzun cümleler kurabilirler. Dil yetenekleri fazlasıyla gelişmiş olduğu için Üstün yetenekli çocuklar, kendi yaşıtlarıyla konuşurken onların seviyelerine inerek iletişim kurabilirler.
Algıları Yüksektir: Etrafında olup bitenleri, algılama yetenekleri yaşıtlarına göre daha yüksektir. Kendinizde yaptığınız ufak bir değişimin farkında olur ve ona tepki verebilirler. Saç renginin, boyunun, evdeki mobilyaların yerinin değiştirilmiş olmasını henüz bebekken fark ederler.
Zeka Testini Ne Zaman ve Nasıl Yaptırmalıyım?
Yukarıdaki belirtilerin çoğuna sahip olan çocukların üstün zekalı olduğunu kesin olarak söyleyebilmek için öncelikle zeka testi yaptırılmalıdır. Zeka testleri, 3-4 yaşından itibaren yaptırılabilir olsa da genellikle 6 yaşından sonra yaptırılması tavsiye edilmekte.
Çocuklarınıza zekâ testi yaptırabileceğiniz yerler;
Özel klinikler/ dernekler
Belediyelere bağlı aile/kadın/ sağlık merkezleri
Milli Eğitim Müdürlükleri’ne bağlı Rehberlik ve Araştırma Merkezleri
Hastanelerin psikiyatri ve psikoloji departmanları
Üstün Yetenekli Çocukların Eğitimi
Üstün zekalı çocuklar daha özel ve farklı bir eğitim almalıdır. Normal gelişim düzeyi için hazırlana müfredat ve kitaplar, üstün yetenekli/zekalı çocuklara yetersiz gelir. Bu çocuklar özel olduğu için, özel kurumlarda eğitim almaları gerekir. Normal düzeyde alacakları eğitim onların gelişimine hiçbir katkı sağlamayacaktır.
Üstün yetenekli çocuklar, akranlarından farklı olduklarının farkındadırlar. Kimi durumlarda, kendilerini üstün görür ve diğer çocuklara zarar verebilirler. Kimi durumlarda ise; diğerlerinden farklı olmalarını bir kusur olarak görürler. Bu nedenle; üstün yetenekli/zekalı çocukların; farklı ve özel bir eğitim görmeleri gerekmektedir.
Çocuğunuzun üstün zekalı olduğunu düşünüyorsanız, test için yeterli yaşa geldiğinde bir uzmana zeka testi yaptırmalısınız. Test sonucuna göre de çocuğunuzun eğitimini şekillendirmelisiniz.
