Gebelik Şekeri Nedir? Anne ve Bebeğe Zararları Nelerdir?

Gebelik Şekeri Nedir? Anne ve Bebeğe Zararları Nelerdir? Gebelik şekeri (gestasyonel diyabet),  tüm gebe kadınların  yüzde 5 ila 8 inde görülür. Genellikle doğumdan sonra düzelir ancak kadınların bazılarında doğumdan sonra tip 2 diyabet gelişebilir.

Gebelik şekeri, insülin hormonunun anormal salgılanması nedeniyle gelişen bir hastalıktır. İnsülin hormonu kandaki şekerin hücrelere girmesini sağlayan böylece kan şekerini  normal sınırlarda tutan bir hormondur.( RESİM-2) Birçok hormonla ortak çalışarak kan şekerinin düzenlenmesini sağlar. Plasentadan ( bebeği besleyen damarsal yapı , eş) salgılanan gebeliğe özgü hormonlar gebe kadında geçici insülin direnci gelişiminden sorumludur. Gebe olmayan şeker hastalarında ya insülin hormonu hiç üretilmez ya da gebelerde olduğu gibi insülin direnci söz konusudur.

Neden Tüm Gebeler Şeker Hastası Olmaz?

Çünkü gebelerin çoğu insülin direncine karşı koyabilmek için gereğinden fazla miktarda insülin salgılayarak kompanse ederler (dengelerler). Kompansasyon meydana gelmezse gebelik şekeri ortaya çıkar. İnsülin direncine sebep olan hormonların doğumla birlikte ortadan kalkmasıyla doğumdan sonraki 6 hafta içinde şeker hastalığı düzelir. Ancak şunu unutmamak gerekir; herhangi bir gebeliğinde gebelik şekeri geçirmiş olan kadınlar tip 2 diyabet için risk altındadır. Bu sebeple lohusalık dönemi biter bitmez bu kadınlar tip 2 diabet açısından yeniden taranmalıdır.

Gebelik Şekerinin Bana ve Bebeğime Vereceği Zararlar Nelerdir?

İnsülin hormonu aynı zamanda bir büyüme faktörüdür. Fazlaca kana salınan insülin hormonu, bebeklerde özellikle karın çevresinde büyümeye sebep olarak bebeğinizin iri bebek ( >4100 gr) olmasına yol açar. İri bebekler normal vajinal doğum esnasında omuz takılması riskine, annede doğumsal yaralanmalara ve bunları önlemek amaçlı sezeryan ile doğum riskinin artmasına neden olur.

İyi kontrol edilemeyen gebelik şekeri anne karnında ani bebek ölümü için risk teşkil eder. Anne karnında bebeğin kaka yapması ve bunu yutarak akciğerine kaçırması(mekonyum asprasyonu), ani kardiak ölüm vb. sebeplerle bebek ölüm riski görülmektedir.

Gebelik şekeri olan annelerin bebekleri doğduğunda plasenta yoluyla bebeğe iletilmiş olan fazla miktarda insülin  yenidoğanda pek çok olumsuzluğa sebep olur.

• Neonatal Hipoglisemi ( yenidoğan bebeklerde görülen kan şekerinin düşük olması durumu) ,
• Yenidoğan Sarılığı
• Hipokalsemi ( yenidoğan kanında kasiyum seviyelerinin düşük olması) ve buna bağlı bebeklerde görülen kasılma şeklinde nöbetler annesinde şeker olan yenidoğan bebeklerin en sık yaşadığı sorunlardır. Bu sorunlar yenidoğan bebeklerin yoğun bakımda kalış sürelerinin artmasına sebep olur.

Gebelik şekeri, bir anne adayında ortaya çıkacak gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) için de risk oluşturur.  Gebelik zehirlenmesi, gebelikte yüksek tansiyon ( tansiyon > 140/90 mm hg ) ve idrarda protein kaçağının birlikte görüldüğü,  gebeliğe özgü, anne ve bebek hayatını tehdit eden ciddi bir hastalıktır.

Op. Dr. Tuğçe TEMEL (Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı)

Yazının devamı olan “Gebelik Şekeri ve Şeker Yüklemesi Testi” konusuna buradan ulaşabilirsiniz.