Günümüzde çok fazla yaşanan bir durum haline gelen akran zorbalığı, birbirleriyle aynı yaşta olan çocuk ve ergenlerin birbirlerine karşı fiziksel, sözel ya da duygusal olarak zarar verici davranışlarda bulunmasıdır. Akran zorbalığı, karşımıza en çok okullarda çıkıyor ve eğitim seviyesini düşürüyor.
Çocuğunuz okula gitmek istemiyorsa, okulda mutsuz olduğunu görüyor ya da okul sonrası eve döndüğünde okuldan yakınıp ağladığına tanık oluyorsanız dikkat! Akran zorbalığına maruz kalıyor olabilir. Okulda akranlarınca zorbalık gören çocuklarda, öz güven eksikliği ya da öfke kontrolsüzlüğü gibi problemler ortaya çıkabiliyor. Kız çocuklarda, yetersiz ve farklı gördükleri kişiyi dışlama, aşağılama gibi davranışlarla gerçekleştirildiği akran zorbalığında erkek çocuklar genellikle şiddete başvuruyor.
Akran Zorbalığı Çeşitleri
Sözel Zorbalık: Akran zorbalığında en çok karşılaşılan türdür. Bu şiddet biçiminde zorbanın; alay etme, küçümseme, dalga geçme gibi davranışlar sergilediği görülür. Çocuğun ten rengi, boyu, kilosu, maddi durumu, diş yapısı, konuşma bozuklukları, bedensel engeli, şivesi gibi etmenler baz alınarak sözel şiddet uygulanır. Bu zorbalık türü; lakap takma, hakaret etme gibi davranışlarla kendini gösterir.
Fiziksel Zorbalık: Bu zorbalık biçiminde zorbalık eden çocuğun, kendinden farklı ya da yetersiz gördüğü akranına karşı fiziksel bir şiddet uyguladığı gözlenir. İtme, vurma, saçını çekme, tekme atma, çelme takma gibi davranışlarla kendini gösterir. Zorba, direkt kişiye karşı bir şiddette bulunmuyor ya da bulunamıyor bir durumdaysa kişinin eşyalarına karşı şiddet uygular.
Cinsel Zorbalık: İlk ergenlik dönemlerinde sıkça rastlanılan bir şiddet türüdür. Kişinin isteği dışında cinsel amaçla yaklaşma, dokunma, eteğini kaldırma gibi davranışlar doğurur. Buna ek, cinsel içerikli kelimelerin sıklıkla kullanılması da cinsel zorbalığın bir çeşidi olarak karşımıza çıkar.
Sosyal Zorbalık: Arkadaş çevresine dahil etmeyi reddetme, okuldaki çalışma gruplarına katılmasını engelleme gibi belirtilerle gözlenen zorbalık türüdür.
Bu belirtiler bazen; çocukların yaşı gereği gerçekleştirdiği davranışlar da olabilir. Çocuğunuzun akran zorbalığı yaptığından emin olmanız için bu belirtilerin sürekli ve şiddetini arttırarak devam etmesi gerekir.
Çocuğunuzun Zorbalığını Engellemek Sizin Elinizde
Çocuğunun bazı akranlarına karşı bu davranışlarda bulunduğunu düşünüyor ya da biliyorsanız, ona kızmak, onu cezalandırmak yerine ilk önce konuşmayı deneyin.
Çocuğunuzun yaptığı zorbalığı asla görmezden gelmeyin. Ona, gerçekleştirdiği davranışların karşıdaki kişide yarattığı psikolojik ve fiziksel sorunlardan bahsedin. Bu, çocuğunuzda empati duygusunun gelişmesini sağlayacaktır. Kendisine yapılmasından hoşlanmayacağı bir davranışı başkasına yapma fikrinden uzaklaşmasına yardımcı olacaktır. Ailenizde, akran zorbalığı yapan bir çocuğun hoş karşılanmayacağı konusunda onu uyarın, sevdiklerini kaybetmemek uğruna bu davranışlarından vazgeçecektir. Çocuğunuzdaki bu davranış problemini çözememeniz durumunda muhakkak bir uzmana danışın.
